گریسها روانکارهای جامد یا نیمهجامد هستند که عموماً از روغن(های) تغلیظشده با صابون (یا سایر تغلیظکنندهها) تشکیل شدهاند. هدف از ساخت این روانکارهای با گرانروی (ویسکوزیته) بالا، محافظت، آببندی، و روانکاری اجزا و مکانیسمهای تجهیزات مختلفی است که به روانکاری گاهبهگاه احتیاج دارند. گریس در شرایطی استفاده میشود که روغن روانکار سر جایش نمیماند.
گریس با روغن پایه ساخته میشود و میتوان آن را با صابون، اسیدهای چرب یا سایر عوامل امولسیونکننده تغلیظ کرد.
مثل بقیۀ روانکارها، هدف از استفاده از گریس کاهش اصطکاک است. این امر زمانی اتفاق میافتد که گریس بین دو سطح متحرک لایۀ نازکی ایجاد کند. انتخاب گریس مناسب برای کاهش اصطکاک و سایش، جلوگیری از خوردگی، محافظت و آببندی یاتاقانها در برابر آلودگیها و مقاومت در برابر نشتی اهمیت دارد.
یکی از چیزهایی که هنگام انتخاب گریس نظرتان را جلب خواهد کرد رنگ است
بایستی توجه داشت هرچند مصرفکنندگان هنوز هم گریسهای روانکار را بر اساس ظاهر آنها (و همچنین ویژگیهای لمسی و بو) قضاوت میکنند، اما ظاهر آنها بر کارایی یا کیفیت گریسها تأثیر واقعی ندارد. از سوی دیگر، ثبات مکانیکی، ظرفیت باربری، ثبات در برابر اکسیژن، مقاومت در برابر آب و عمر دمایی حائز اهمیت است.
آیا رنگ گریس در روانکاری تاثیری دارد؟
امروزه میتوانید گریس نسوز و هر گریس دیگری را تقریباً در هر رنگی از جمله سیاه، سفید، خاکستری، آبی، قرمز، بنفش، سبز، زرد و غیره بیابید. آنچه رنگها نشان میدهند و نظرات و برداشتها پیرامون آنها از تولیدکنندهای به تولیدکنندۀ دیگر و مصرفکنندگان در سراسر صنعت متفاوت است.
به طور کلی، تولیدکنندگان از رنگ برای مشخص کردن نوع گریس استفاده میکنند. برای مثال، رنگهای شاد و درخشان همچنین ممکن است جذابتر از روانکارهای قهوهایرنگ معمولی باشند.
بهرغم نبود قوانین سفتوسخت و تفاوت سیستمهای کدگذاری رنگ گریس میان تولیدکنندگان، چند ویژگی مشترک وجود دارد. برای مثال، گریس سفید نشاندهندۀ گریس گرید غذایی است که میتواند برای روانکاری ماشینآلات در کارخانجات فرآوری مواد غذایی، بطریریزی و بستهبندی استفاده شود. اگر احتمال تماس اتفاقی با غذا وجود دارد، باید از روانکارهای H1 استفاده کرد.
گریسهای خاکستری یا سیاه معمولا حاوی دی سولفید مولیبدن (مولی)/گرافیت برای استفاده در شرایط عملیاتی سخت و دشوار هستند. شاید تصور کنید رنگهای شاد و درخشان نشاندهندۀ موارد مصرف آنها هستند، مثلاً رنگ قرمز برای دماهای بالا یا رنگ آبی برای دماهای پایین، اما متأسفانه اینطور نیست.
برای مثال، گریسهای مناسب دمای بالای برندهای مختلف مانند گریس لیتیوم و گریس کلسیم سولفنات به صورت عادی به رنگ های کرم و قهوه ای هستن، ولی معمولا تولید کننده ها این محصولات را با رنگ دانه های مختلف به رنگ های قرمز، آبی، و یا سبز در می آورند.
هرچند رنگ (در برخی موارد) میتواند به شناسایی نوع گریس کمک کند، اما از رنگ به تنهایی استفاده نکنید. برای تعیین گریسی که باید بخرید عوامل بسیار مهمتری وجود دارد.
رنگ گریس چگونه میتواند بر کارایی آن تأثیر بگذارد؟
گریس ممکن است در طول عمر عملیاتی خود تغییر رنگ دهد که امکان دارد نشانگر یک مشکل باشد؛ ممکن است رنگش بپرد یا تیرهتر یا سیاه شود. این تغییرات رنگ میتواند به دلیل تخریب حرارتی، اکسیداسیون یا آلودگی رخ دهد. دمای بالا میتواند سبب رنگپریدگی شود در حالی که گریسهای خیلی اکسید شده ممکن است حین استفاده سیاه شوند.
ظاهر شیریرنگ گریس ممکن است نشانۀ آلودگی آن به آب باشد. علاوه بر این، در صورت مخلوط شدن گریسهای مختلف هنگام کار، رنگ حاصل ممکن است ترکیبی از رنگ آن دو باشد. تغییر رنگ گریس در حین کار میتواند نشانۀ پایان عمر مفید و بیانگر لزوم تعویض آن باشد.
